Redakcja SAT 
Spis treści
Tworzenie stron internetowych przyjaznych dla wszystkich użytkowników to w przypadku urzędów i instytucji publicznych prawny obowiązek. Standardy dotyczące dostępności treści internetowych, zwłaszcza WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) czy EAA (European Accessibility Act), zapewniają wytyczne, które należy spełnić, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły swobodnie korzystać z wszystkich funkcjonalności. Co dokładnie reguluje WCAG i jakie są jego rodzaje? Czy dyrektywa EAA dotyczy tylko podmiotów z sektora publicznego?
Dokumentów, które regulują kwestię dostępności cyfrowej jest kilka. Czasami są to krajowe przepisy, takie jak Americans with Disabilities Act (ADA) obowiązujący w USA czy European Accessibility Act (EAA) przyjęty przez Unię Europejską. Treść poszczególnych regulacji powstała na bazie międzynarodowego standardu WCAG, więc podstawowe założenia są w nich podobne.
Co to są zasady WCAG?
WCAG to międzynarodowe standardy dostępności opracowane przez World Wide Web Consortium (W3C). Mają na celu eliminować zjawisko wykluczenia cyfrowego. Wymienione w dokumencie wytyczne określają, co dany podmiot powinien zrobić, aby publikowane na jego stronie (lub w aplikacji mobilnej) treści były dostępne dla jak najszerszego grona odbiorców, w tym osób ze szczególnymi potrzebami (m.in. z niepełnosprawnością wzrokową, słuchową, ruchową i intelektualną).
Wymagania WCAG odnoszą się do różnych elementów domeny – poprawności kodu HTML i CSS, posiadania atrybutów alt na grafikach czy zachowania właściwej hierarchii nagłówków. Jeśli witryna spełnia wszystkie kryteria dostępności WCAG, to bez problemu będą mogły odwiedzać ją użytkownicy korzystający z czytników ekranu czy osoby używające klawiatury zamiast myszy.
Wytyczne WCAG 2.0 i WCAG 2.1 – różnice
WCAG 2.0, opublikowane w 2008 roku, wyznacza podstawowe standardy dostępności, takie jak czytelność tekstów, odpowiedni kontrast czy możliwość obsługi strony za pomocą klawiatury. Jednak rozwój technologii wymusił aktualizację tych zasad. W 2018 roku wprowadzono wytyczne WCAG 2.1, które uwzględniły nowe wyzwania użytkowników związane m.in. z wprowadzeniem dotykowych ekranów czy rozwojem aplikacji mobilnych. Opracowanie kolejnej wersji standardu dostępności nie oznacza jednak, że wcześniejsze założenia WCAG 2.0 przestały obowiązywać. Nowy dokument jedynie je rozszerzył.
Podstawowe wytyczne dla dostępności treści internetowych 2.1
Do najważniejszych elementów WCAG zaliczyć należy cztery zasady dostępności cyfrowej. Obejmują one:
- Postrzegalność
Treści muszą być prezentowane w sposób, który jest zrozumiały dla wszystkich użytkowników. Oznacza to np. stosowanie tekstów alternatywnych dla obrazów, odpowiedni kontrast kolorów oraz możliwość odtwarzania treści video z napisami.
- Funkcjonalność
Użytkownik powinien mieć możliwość korzystania ze strony w dowolny sposób, np. poprzez klawiaturę, myszkę czy czytnik ekranu. Ważne jest więc, aby witryna nie zawierała elementów, które mogą powodować nieprawidłowe działanie witryny na danym urządzaniu.
- Zrozumiałość
Treści muszą być czytelne i zrozumiałe. Struktura strony powinna być logiczna, a język komunikatów prosty. Należy również zadbać o przejrzysty interfejs, aby użytkownik nie czuł się zagubiony.
- Kompatybilność
Strony powinny być kompatybilne z różnorodnymi technologiami oprogramowania, w tym z najnowszymi czytnikami ekranowymi i przeglądarkami. Ważne jest więc zamieszczenie odpowiednich kodów i znaczników.
Co zmienia Web Content Accessibility Guidelines 2.2?
W 2023 roku opublikowano WCAG 2.2. Wśród nowości znalazły się kolejne kryteria zgodności, zasady dotyczące ułatwień nawigacji oraz dodatkowe wymagania dla osób z zaburzeniami poznawczymi.
Wymagania WCAG a 3 poziomy sukcesu
Każdy z kryteriów WCAG może być spełniony na 3 poziomach zgodności (sukcesu):
1. Poziom A
Podstawowe wymagania zapewniające minimalną dostępność strony lub aplikacji.
2. Poziom AA
Średni poziom – najczęściej wymagany przez prawo, m.in. przez polską Ustawę z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
3. Poziom AAA
Najwyższy standard dostępności. Wymaga m.in. tłumaczeń na język migowy oraz szczególnie wysokiego poziomu czytelności i zrozumiałości treści.
Czym jest EAA i kogo dotyczy?
Europejski Akt o Dostępności (EAA) to prawo Unii Europejskiej, które zobowiązuje zarówno instytucje publiczne, jak i przedsiębiorstwa do zapewnienia dostępności swoich usług cyfrowych (w tym wymagań WCAG). EAA dotyczy m.in. stron internetowych, aplikacji mobilnych, oprogramowania komputerowego, e-booków, urządzeń telekomunikacyjnych oraz terminali płatniczych.
Dostosowanie strony do wymogów WCAG i EAA może wydawać się skomplikowane, ale niektóre rozwiązania to ułatwiają. Ważne jest regularne monitorowanie strony po każdej zmianie treści czy aktualizacji systemu, a w tym pomoże platforma do automatyzacji dostępności cyfrowej, która na bieżąco weryfikuje zgodność z WCAG i EAA. Zapewnia też gotowe szablony WCAG pozwalające szybko wdrożyć podstawowe standardy.
